*
Κώστας Ζαφειρόπουλος
("Εφημερίδα των Συντακτών")
***
*
Ελεύθεροι πολιορκημένοι
οι πρόσφυγες στο Λαύριο
Το επίσημο τουρκικό κράτος το θεωρεί στρατόπεδο εκπαίδευσης τρομοκρατών και ζητά επίμονα να κλείσει. Η ελληνική Πολιτεία αγνοεί επιδεικτικά τα τελευταία χρόνια την ύπαρξή του. Εδώ ζουν σε άθλιες συνθήκες 266 υποσιτισμένοι πρόσφυγες και ανάμεσά τους 85 ανήλικα παιδιά. Κούρδοι, Αφγανοί και εσχάτως Σύροι. Ετος ίδρυσης 1949. Κέντρο υποδοχής προσφύγων. Στο Λαύριο, την πόλη που δημιουργήθηκε από πρόσφυγες, την πόλη που έχει σήμερα 67% ανεργία. Τοποθετημένο στην καρδιά του αστικού ιστού, 50 μέτρα από την κεντρική πλατεία, τo πρώτο και μοναδικό επί σειρά ετών κέντρο φιλοξενίας προσφύγων αποτελεί εδώ και 70 χρόνια σημείο αναφοράς για τους αγωνιστές στους πόθους τους για μια δημοκρατική πατρίδα.
Ζωντανό σαν ιδέα, σε αντίθεση με όλες τις άλλες απόπειρες για απομακρυσμένα στρατόπεδα στα βουνά, παρατημένο όμως στη μοίρα του, στοιβάζει σήμερα ανθρώπους οι οποίοι στον πρώτο μεσαίο σεισμό είναι δεδομένο ότι θα χάσουν τη ζωή τους.
Αρμυρίκια στις κολόνες!
Σε όλες τις κολόνες του κτιρίου Α, που «φιλοξενεί» Κούρδους, η υγρασία έχει αποκαλύψει όλους τους οπλισμούς, στις πλάκες και στα δοκάρια έχουν φυτρώσει αρμυρίκια. Στα δύο από τα τρία κτίρια έχουν να γίνουν σοβαρές εργασίες συντήρησης από το 1951! Εκεί διαμένουν σήμερα 22 οικογένειες με 60 παιδιά.
Το πρόβλημα στατικότητας των κτιρίων όμως είναι γνωστό εδώ και 8 χρόνια, καθώς το 2005 έγινε η πρώτη αυτοψία από την Πολεοδομία Μαρκοπούλου. Από το 2006 έως το 2010 πραγματοποιήθηκαν τρεις αυτοψίες στον χώρο χωρίς να γίνει καμία ανάθεση μελέτης από το υπουργείο. Από τις 20/8/2011 υπάρχει έγγραφο για την άμεση εκκένωση του κτιρίου. Επειτα από απόφαση του τότε υπουργού Υγείας Α. Λοβέρδου υπήρξε πρόβλεψη μεταφοράς μέρους των προσφύγων στην τοποθεσία Νεράκι, 1,5 χιλιόμετρο έξω από την πόλη, δίπλα σε ένα πρώην πεδίο βολής, σε 20 τσίγκινα, λυόμενα κοντέινερ που είχαν χρησιμοποιηθεί για σεισμόπληκτους.
Οι Κούρδοι ζήτησαν έγγραφες δεσμεύσεις ότι θα εξασφαλιστεί η αξιοπρεπής μεταστέγαση για όλους και ότι θα τους δοθεί το χρονοδιάγραμμα επισκευής του κτιρίου Α. Φυσικά κάτι τέτοιο δεν έγινε. Οι Κούρδοι αρνήθηκαν να φύγουν.
Μήνυση Λοβέρδου
Ακολούθησε μήνυση του Λοβέρδου κατά 7 εκπροσώπων των προσφύγων με αδίκημα «παρεμπόδιση αποτροπής κοινού κινδύνου»! Το υπουργείο μιλούσε για πείσμα των Κούρδων και οι πρόσφυγες για εμπαιγμό. Οι πρόσφυγες φοβούνται ότι, αν φύγουν από το κέντρο, δεν θα μπορέσουν να επιστρέψουν ποτέ. Δύο χρόνια μετά, τίποτα δεν έχει αλλάξει. Περνούμε την πύλη του Κέντρου για μια αυτοψία του χώρου.
Απλωμένα σεντόνια και ρούχα στα μπαλκόνια, ραγισμένοι τοίχοι με τεράστιες φωτογραφίες του Οτσαλάν, συνθήματα για ένα ελεύθερο κουρδικό κράτος, παιδιά που τρέχουν ξυπόλυτα στην αυλή, πιάτα δορυφορικών, μυρωδιά τσαγιού, κουρασμένα βλέμματα.
Το κέντρο λειτουργεί με κρατική χρηματοδότηση, αλλά την ευθύνη διαχείρισης των κονδυλίων την έχει ο Ερυθρός Σταυρός, με τον οποίο όμως το υπουργείο Εργασίας, στο οποίο πλέον υπάγεται, δεν έχει υπογράψει την ανανέωσης της σύμβασης. Οι 35 εργαζόμενοι του Ερυθρού Σταυρού είναι εδώ και 6 μήνες απλήρωτοι και είναι ορατό το ενδεχόμενο να αποχωρήσουν οι γιατροί μέσα στον Μάιο.
Στο ισόγειο του ετοιμόρροπου κτιρίου Α είναι τα ντους των γυναικών του κέντρου υποδοχής. Δυσωδία. Μας δείχνουν αμήχανα το ταβάνι. Ενα ελενίτ χωρίζει τα ντους από τις κοινόχρηστες τουαλέτες των αντρών που βρίσκονται ακριβώς από πάνω. Οταν κάποιος πάει τουαλέτα στον πάνω όροφο, ειδοποιεί τους από κάτω να μην κάνουν μπάνιο, γιατί από τους σωλήνες πέφτουν… διάφορα στην μπανιέρα. Εβαλαν ένα ελενίτ στη μέση για να συγκρατεί τα λύματα και να μην πέφτουν σε όσους κάνουν μπάνιο. Στα δωμάτια των προσφύγων σκισμένα πανιά και κουρτίνες παίζουν τον ρόλο της πόρτας.
Στοιβαγμένοι ανά 10 σε μικρά δωματιάκια, ξεριζωμένοι και υποσιτισμένοι, μιλούν για τους συντρόφους τους που σκοτώθηκαν στα βουνά της Τουρκίας. Ο Αλί είναι ξαπλωμένος στο κρεβάτι του, κάποιος είναι στην τουαλέτα, μου λέει. Οταν ανοίγει η βρύση στην τουαλέτα, ένας σωλήνας που έχει διαρροή στάζει στο προσκέφαλό του. Σήμερα το μενού είχε ψωμί και λίγο βούτυρο. Το κρέας έχει κοπεί εδώ και 4 μήνες, τα λαχανικά και τα φρούτα λιγοστεύουν. Οι απλήρωτοι προμηθευτές θα κόψουν την παροχή φαγητού μετά το Πάσχα. Η κεντρική θέρμανση και το ζεστό νερό προσφέρονται λίγες μόνο βδομάδες τον χρόνο. Τους απειλούν ότι μπορεί να κοπεί και το ρεύμα.
Τα παιδιά των προσφύγων εδώ από πολύ νωρίς μαθαίνουν να μη μιλούν με τον θυμό, να καταπίνουν τον καιρό. Οικογένειες όπου ο πατέρας (αν δεν έχει σκοτωθεί στη Συρία ή σε κάποιο βουνό της Τουρκίας) δεν έχει χαρτιά, η μητέρα -αν είναι τυχερή- ίσως έχει ροζ κάρτα και το παιδί ιθαγένεια, γιατί έχει γεννηθεί στην Ελλάδα.
Σχεδόν όλοι είναι άνεργοι, χωρίς οικονομική βοήθεια από πουθενά. Στους περισσότερους δεν έχει αναγνωριστεί το καθεστώς πρόσφυγα, ενώ ελάχιστοι διαθέτουν το προσωρινό «ανθρωπιστικό άσυλο». Τι σημαίνει αυτό; Οτι θα πρέπει να πάνε στην τουρκική πρεσβεία για ανανέωση διαβατηρίου, την ώρα που το τουρκικό κράτος τούς καταδιώκει.
Παλαιότερα υπήρχε υπηρεσία εξυπηρέτησης αιτούντων άσυλο στο Τμήμα Αλλοδαπών Λαυρίου, αλλά καταργήθηκε και, πλέον, για να καταθέσουν τέτοιο αίτημα πρέπει να υφίστανται την ταλαιπωρία και το κόστος μετακίνησης μέχρι τη Διεύθυνση Αλλοδαπών στην Πέτρου Ράλλη.
Στο καφενείο του κέντρου οι άντρες βλέπουν δορυφορικά κουρδικά κανάλια, διαβάζουν μαρξιστικά βιβλία και μιλούν συνέχεια για τους συντρόφους τους που συλλαμβάνονται τους τελευταίους μήνες από την ΕΛ.ΑΣ.
Ο τριαντάχρονος Σύρος Μοχάμεντ ήρθε στην Ελλάδα πριν από έναν χρόνο με την οικογένειά του. «Τον πρώτο μήνα ήμουν άστεγος, έψαχνα στα σκουπίδια για να δώσω τροφή στα παιδιά μου. Είχα απελπιστεί. Παρουσιάστηκα σε ένα αστυνομικό τμήμα για να με πιάσουν μπας και μας δώσουν λίγο φαΐ, αλλά αυτοί με έδιωξαν. Συνάντησα έναν σύντροφο και μου είπε για το Λαύριο». Στο κεφάλι του διακρίνονται τα σημάδια από τα βασανιστήρια. «Ημουν φυλακισμένος για βδομάδες στη Συρία με δεμένα τα μάτια σε ένα υπόγειο της Αστυνομίας και έτρωγα καθημερινά ξύλο. Οι συνθήκες εδώ στο Κέντρο χειροτερεύουν μέρα με τη μέρα. Δουλειά δεν υπάρχει και αναζητώ τρόπο για να φύγουμε. Πίσω όμως δεν μπορούμε να γυρίσουμε».
Αντιρρησίας συνείδησης
Δίπλα του ο τριανταπεντάχρονος δημοσιογράφος και αντιρρησίας συνείδησης Αλί, Κούρδος από το Ντερσίν, είναι από τους παλαιότερους στο Κέντρο του Λαυρίου. Διώκεται από το τουρκικό κράτος εδώ και 12 χρόνια. Μέλος του Μαοϊκού-Κομμουνιστικού Κόμματος Τουρκίας και Β. Κουρδιστάν, συνελήφθη πρώτη φορά το 2001 στην Κωνσταντινούπολη επειδή αρνήθηκε να υπηρετήσει στον στρατό. Τον χτυπούσαν ένα ολόκληρο βράδυ 5 αστυνομικοί, προσπαθώντας να αποσπάσουν την ομολογία του. Τον πέταξαν σε έναν κάδο σκουπιδιών. Την άλλη μέρα, ένας καταστηματάρχης διέκρινε στον κάδο ένα παπούτσι και τον βρήκε. «Ευτυχώς με πήγε στο νοσοκομείο. Μπόρεσα να ανοίξω τα μάτια μου μετά από 15 μέρες. Μετά από τρεις εβδομάδες, μαζί με άλλους δέκα συντρόφους και με τις οικογένειές τους φύγαμε από την Τουρκία και ήρθαμε όλοι στο Λαύριο. Μετά από τρία χρόνια, πέντε από αυτούς γύρισαν πίσω στα πάτρια εδάφη. Σήμερα είναι όλοι νεκροί» διηγείται ο Αλί.
Δουλεύει όποτε υπάρχει δουλειά σε ένα καφενείο. Είναι ο μοναδικός που έχει πάρει άσυλο, επειδή προσέφυγε στα ευρωπαϊκά δικαστήρια. Το πρόσωπό του αλλάζει όταν τον ρωτάμε για το Κέντρο. «Καταρρέει μπροστά μας. Εδώ δεν μπορεί να ζήσει ούτε ζώο». «Δεν είναι πια απόφαση, δεν είναι εξορία, να μου μετράς ανάποδα τα χρόνια που απομένουν για το μεγάλο φονικό», λέει ένα τραγούδι της Δανάης Παναγιωτοπούλου για το Λαύριο.
Το Κέντρο προσφύγων εκπέμπει SOS. Με την άνοδο του φασισμού στη μνημονιακή Ελλάδα, η έννοια του πρόσφυγα ταυτίζεται με αυτήν του μετανάστη. Στον πρόσφυγα όμως αμφισβητείται ουσιαστικά το ίδιο το δικαίωμά του να υπάρχει. Δεν είναι πια υπόθεση ενός μόνο υπουργού. Η εξαθλίωση αυτών των ανθρώπων δεν μπορεί να θεωρείται ούτε συνέπεια των δημοσιονομικών δυσκολιών μιας χώρας ούτε εργαλείο στο παιχνίδι διπλωματικών σκοπιμοτήτων Ελλάδας – Τουρκίας.
Ο πρόσφυγας είναι το τελευταίο ανάχωμα της δημοκρατίας και της ελευθερίας. Αραγε θα αντιδράσει η Πολιτεία έστω και την ύστατη ώρα; Ποιες άλλες μνήμες θα σημαδέψουν οι καιροί;
---
*
Τιμώντας και συμμετέχοντας ενεργά στον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος (5 Ιουνίου),
Τιμώντας και συμμετέχοντας ενεργά στον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος (5 Ιουνίου),
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
